Communiceren naast coderen
Veel programmeurs denken dat hun werk begint en eindigt bij het schrijven van code. Helemaal onterecht is dat niet, want het is precies die vaardigheid die hen hun baan heeft opgeleverd. (En vaak is het ook het plezier dat ze aan die bezigheid beleven, die ervoor zorgde dat ze dit werk wilden doen.)
Maar er komt veel meer kijken bij het ontwikkelen van software. Denk bijvoorbeeld aan: bedenken wat je gaat bouwen en hoe je dat gaat doen, het beoordelen van de code van je collega’s, en presenteren wat je hebt opgeleverd aan stakeholders. Zulke taken hebben een gemene deler: communicatie. Je code kan nog zo goed geschreven zijn, als je niet in staat bent te communiceren, ben en blijf je een gemankeerde softwareontwikkelaar.
Gelukkig is communicatieve vaardigheid, net als coderen, een vaardigheid die je kunt leren. Bijvoorbeeld door Vaardig communiceren in de ICT van Karen Knispel en Liza Meuldijk te lezen. In dit dunne boekje zetten de auteurs je de basis van verbale en non-verbale communicatie uiteen, en loodsen ze je door diverse veelvoorkomende professionele situaties waarin communicatie centraal staat. Het gaat dan bijvoorbeeld om de verschillende soorten gesprekken die je zult voeren - evaluatie-, advies- en slechtnieuwsgesprek -, samenwerken in een team en het geven van presentaties.
Het boek presenteert in rap tempo alle informatie die je nodig hebt om je communicatie te duiden en naar een volgend plan te tillen. Met name het hoofdstuk over communicatiestijlen is essentieel voor iedereen die regelmatig met lastige collega’s werkt. Het geheel wordt verlevendigd met veel afbeeldingen en verhalen uit de praktijk, in de vorm van korte (fictieve) interviews met softwareprofessionals. Elke paragraaf sluit af met een handvol reflectievragen, waarin de lezer wordt uitgedaagd de inhoud toe te passen op zijn of haar eigen situatie.
Communiceren is echter, net als code schrijven overigens, geen louter theoretische vaardigheid. De kennis in het boek heeft alleen zijn waarde als deze ook in de praktijk kan worden gebracht. Dat kan natuurlijk direct op de werkvloer, maar wie liever eerst in een veilige omgeving oefent, kan terecht in de bij het boek behorende TrainTool. Deze is te vinden op de bijbehorende website. Het is mogelijk om toegang te krijgen tot de tool middels een activatiecode in het boek.
Helaas heb ik zelf wat moeite ondervonden in het gebruik hiervan en kan ik dus niet de waarde van dit hulpmiddel beoordelen. Maar aan de andere kant biedt het wel een mooie gelegenheid om te oefenen met het geven van feedback, dus bij dezen:
“Beste Boom uitgevers, onlangs heb ik een account aangemaakt om de TrainTool te kunnen gebruiken die bij het boek Vaardig communiceren in de ICT hoort. Ik heb wel toegang tot de online versie van het boek en de begrippentrainer, maar als ik toegang tot de Traintool probeer te krijgen, resulteert dan een een unhandled lowlevel error. (FYI, the application logs may have details.)
Dit vind ik jammer, ten eerste omdat dat het moeilijk maakt om die TrainTool te beoordelen, en ten tweede omdat het mij - en anderen misschien ook? - kans ontneemt te oefenen met de stof uit het boek. Dat is belangrijk voor mij als professional - recensent én softwareontwikkelaar. Hoe kunnen we zo’n situatie in de toekomst voorkomen?”
En, lijkt dat een beetje ergens op? Ja? Dan heeft Vaardig communiceren in de ICT zijn doel toch niet helemaal gemist!
Rectificatie
In deze recensie staat dat het verkrijgen van toegang tot de TrainTool resulteert in een foutmelding. Dit blijkt aan een instelling aan mijn laptop te hebben gelegen en niet aan de TrainTool zelf. Deze werkt naar behoren en biedt een waardevolle praktische aanvulling op het boek.
Deze recensie verscheen oorspronkelijk op De Leesclub Van Alles.