Tag test-driven development
Drie feedbackloops die verbeteren met unit tests
Ik ben geneigd te zeggen: alles in het leven wordt beter met unit tests – en dat toont hoe ver ik inmiddels van het padje ben geraakt. – Maar op het gebied van softwareontwikkeling gaat die vlieger wel degelijk op. Toen ik voor het Najaarsevenement van TestNet begon uit te werken waarom testers code zouden moeten reviewen, stuitte ik op drie feedbackloops die geautomatiseerde tests kunnen versnellen.
Erfenissen van waterval
Op het Najaarsevenement van TestNet betoogde ik dat testers een belangrijke rol hebben te spelen in het reviewen van code. Tijdens de voorbereiding van mijn presentatie realiseerde ik me dat mijn team, alle Agile ambities ten spijt, in zijn denken nog diep verankerd zit in het gedachtegoed van de watervalopvatting van softwareontwikkeling.
Waarom, wat en hoe
Waarom bestaat deze code? – wat doet het? – en hoe doet het dat? Ik maaide het gras van mijn achtertuin, toen me inviel dat het beantwoorden van die vragen niet beperkt blijft tot het lezen van code. Elke ontwikkelaar stelt zichzelf precies dezelfde vragen als deze code gaat schrijven. En een goede ontwikkelaar beantwoordt ze in die volgorde.
Coderen met luchthaken en hijskranen
In mijn vakantie las ik Darwin’s Dangerous Idea van Daniel Dennett, het boek is een aanrader. Omdat ik een beroepsdeformatie heb, deed het me aan softwareontwikkeling denken.
Refactoren als context switch
Context switching heeft een slechte naam in softwareontwikkelland en dat is niet helemaal onterecht. Het is enorm vervelend als je nét lekker aan het programmeren bent – om vervolgens weggeroepen te worden voor een snelle vraag of ellenlange vergadering (die ook een e-mail had kunnen zijn). Op dat moment raak je alle informatie kwijt die je in je hoofd hebt opgebouwd om een probleem te kunnen tackelen, en mag je opnieuw beginnen. Maar dat is maar de helft van het verhaal.
Waar doe je het voor?
Een luie programmeur grijpt alles aan om zijn eigen werk makkelijker te maken (met uitzondering van het besparen op kwaliteit - daar is een andere term voor: een slechte programmeur). En makkelijker maken betekent meestal: automatiseren. Want waarom zou je zelf het werk doen, als een machine het ook voor je kan doen?
Tijdreis
Ik vroeg mijn collega’s: “Wat doet dit ding precies?” - waarop ze prompt de code tevoorschijn haalden en me stap voor stap door het importproces loodsten. Het was alsof ik terug werd geslingerd naar het begin van mijn ontwikkelcarrière, toen we met z’n allen een twaalf jaar oude legacy applicatie onderhielden die alleen te doorgronden was door nauwgezet de code te doorlopen. Wat blijkt: tijdreizen bestaat - je hoeft alleen maar bij een ander team te buurten.
Wij van TDD-eend...
Het is waar: uit het feit dat er tests zijn, valt niet te concluderen dat het systeem functioneert zoals verwacht - preciezer: zoals de eindgebruiker verwacht. Er valt hooguit uit te concluderen dat het systeem functioneert zoals de schrijver van de tests verwachtte. En als de schrijver van de tests tevens de ontwikkelaar van de code is, dan vormen de tests niet meer dan een verslaglegging van de aannames die de ontwikkelaar had tijdens de implementatie. En tóch geloof ik dat TDD het probleem van mijn collega - mijn feature voldoet niet aan de (impliciete?) requirements - had kunnen verhelpen.
Test het systeem, niet de class
Het is belangrijk om vast te stellen dat er een bug in het systeem was geslopen, ondanks dat de functionaliteit die de bug veroorzaakte ogenschijnlijk gedekt was door tests. Waarom “ogenschijnlijk”? De class die de serialisatie voor zijn rekening nam, werd wel getest, maar alleen in isolatie en niet in de context van het systeem. - Vraag je af wat de implicatie daarvan is. Het betekent dat onze tests bewezen dat een class naar behoren werkt. Of het systeem als geheel naar behoren werkt, dat kunnen we op basis van de tests niet concluderen. Terwijl dat juist is waar het om gaat!
De fix die productie om zeep hielp
“De fix staat op productie,” meldden we trots. “Het bleek te liggen aan wat validatielogica die in dit specifieke scenario wat te streng bleek - enfin, een technisch verhaal, dat hoef je niet te weten. Het enige wat je hoeft te weten is: we hebben weer eens geweldig werk geleverd, bedankjes worden gewaardeerd maar zijn niet noodzakelijk.” En we leefden nog lang en gelukkig. Een halfuur lang. Want toen kregen we een berichtje: “Help! Ik kan nu geen enkel item meer inzien!”